Oficjalne przekazanie dokumentu „Standard Klimatyczny dla nowych i istniejących miejskich budynków użyteczności publicznej w Krakowie” powstającego na zlecenie jednostki miejskiej Klimat-Energia-Gospodarka Wodna odbyło się 17 listopada w Biurze Dziekana WISIE PK. Symboliczny uścisk dłoni wymienili przy tej okazji dr hab. inż. Marek Bogacki, prof. AGH, Zastępca Dyrektora ds. Energii i Nowych Technologii KEGW oraz Dziekan Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki dr hab. inż. Stanisław Rybicki, prof. PK.
W przygotowaniu szczegółowych wytycznych brało udział kilkudziesięciu pracowników PK z 5 wydziałów: Inżynierii Środowiska i Energetyki, Architektury, Inżynierii Lądowej, Inżynierii Materiałowej i Fizyki, Inżynierii Elektrycznej i Komputerowej. Organizację prac licznego interdyscyplinarnego zespołu eksperckiego koordynowali naukowcy z naszego wydziału: dr inż. Agnieszka Flaga-Maryańczyk, prof. PK; prof. dr hab. inż. Paweł Ocłoń; dr inż. Jarosław Müller, prof. PK oraz mgr inż. Ireneusz Żmuda.
Jak podkreślają autorzy we wstępie „dokument opracowany został jako praktyczne narzędzie służące realizacji polityki klimatycznej miasta w sektorze budownictwa. Jest to zbiór wytycznych, wskaźników i zaleceń, uwzględniających różne kryteria, w oparciu o które można dokonać kategoryzacji stosowanych rozwiązań projektowych.
„Standard klimatyczny” przygotowano zgodnie z ideą zrównoważonego budownictwa, uwzględniając działania mające na celu ograniczanie negatywnego wpływu budynków na środowisko w całym cyklu ich życia, począwszy od przygotowania projektu, poprzez proces budowy, eksploatację, wreszcie rozbiórkę. Poza dbałością o środowisko naturalne, wyrażającą się w redukcji zużycia energii i wody, oszczędnej gospodarce surowcami i ograniczaniu odpadów, „Standard klimatyczny” wskazuje również rekomendacje w zakresie komfortu środowiska wewnętrznego, czyli odpowiednich warunków przebywania dla użytkowników budynków. Istotnym aspektem, uwzględnionym w opracowaniu, jest również możliwość łagodzenia skutków zmian klimatycznych, w tym ograniczania zjawiska miejskiej wyspy ciepła, suszy, wzmożonego spływu powierzchniowego czy powodzi błyskawicznych, poprzez działania dotyczące otoczenia budynku, a zwłaszcza zieleni oraz zagospodarowania wód opadowych na terenie nieruchomości. Mając to na uwadze, rekomendacje opracowano w odniesieniu do sześciu obszarów oceny, które zdefiniowano jako:
- ENERGIA
- WODA
- ZIELEŃ i OTOCZENIE BUDYNKU
- MIKROKLIMAT OTOCZENIA
- KOMFORT ŚRODOWISKA WEWNĘTRZNEGO
- MATERIAŁY I TECHNOLOGIE BUDOWLANE
Dodatkowo, opracowanie zawiera wytyczne w zakresie (7.) STANDARDÓW JAKOŚCIOWYCH DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ I PROCEDUR na rzecz racjonalnego sposobu organizacji przedsięwzięć budowlanych integralnie związanych z zakresem tematycznym „Standardu klimatycznego”.
Analizowane w opracowaniu zagadnienia wpisują się w aktualny trend wdrażania zasad inteligentnych miast, w których budynki użyteczności publicznej pełnić mogą istotną rolę demonstratorów energetycznych, środowiskowych i społecznych. Najważniejsze zalecenia, które znalazły odzwierciedlenie w poszczególnych kryteriach „Standardu klimatycznego”, wspólne dla wszystkich typów budynków to:
- ograniczenie zapotrzebowania budynków na energię;
- zwiększenie udziału systemów grzewczych wykorzystujących odnawialne źródła energii;
- zwiększenie wykorzystania magazynów energii cieplnej;
- stosowanie na szerszą skalę nowoczesnych rozwiązań chroniących przed nadmierną insolacją;
- zapewnienie komfortu środowiska wewnętrznego w budynkach;
- właściwe gospodarowanie wodami opadowymi (przede wszystkim poprzez rozwiązania z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury, z uwagi na ich wysoką skuteczność w zakresie adaptacji do zmian klimatycznych);
- ograniczanie zużycia w budynkach wody spełniającej parametry wody do spożycia;
- stosowanie zieleni i rozwiązań opartych na przyrodzie w otoczeniu budynku i zintegrowanych z budynkiem;
- zwiększanie udziału powierzchni biologicznie czynnych działki na gruncie rodzimym, szczególnie z zielenią łąkową i krzewami;
- upowszechnienie zielonych parkingów, wiat i infrastruktury zrównoważonej mobilności;
- zwiększenie dostępności publicznej, pieszej i uniwersalnej, półpublicznych przestrzeni działek miejskich;
- stosowanie materiałów i procesów o niskim śladzie węglowym;
- zwiększenie udziału materiałów z recyklingu i podlegających recyklingowi przy budowie nowych budynków użyteczności publicznej;
- stosowanie rozwiązań materiałowych posiadających deklaracje środowiskowe;
- umożliwienie swobodnego przepływu powietrza w otoczeniu budynku poprzez zachowanie korytarzy powietrznych;
- zwrócenie szczególnej uwagi na ewentualną potrzebę realizacji prac studialnych, studiów wykonalności, analiz prawnych i analiz potencjalnego ryzyka, w odniesieniu do podejmowanych działań przygotowawczych dotyczących przedsięwzięć budowlanych;
- widoczne działania informacyjne, edukacyjne i promocja ekologiczna.
Szczegółowe warunki stosowania „Standardu klimatycznego” regulowane będą zarządzeniami Prezydenta Miasta Krakowa.
